فولیک اسید چیست؟

اسید فولیک یک ویتامین از گروه B است که بدن برای سوخت و ساز به آن نیاز دارد. فولیک اسید یک مکمل بدون نسخه است و با نام‌های فولات و B9 نیز شناخته می‌شود. از فواید آن می‌توان به تولید پروتین در بدن، رشد سلول‌های عصبی و تقویت سیستم ایمنی اشاره کرد و به دو صورت خوراکی و تزریقی موجود می‌باشد که صورت خوراکی آن را به راحتی می‌توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.1
 

دلایل مصرف فولیک اسید

فولیک اسید نام دیگر ویتامین b۹ است و حالت طبیعی آن که در مواد غذایی موجود است فولات نام دارد. دریافت میزان کافی فولیک اسید در دوران بارداری در پیشگیری از بروز نقص‌های لولۀ عصبی در جنین نقش مهمی دارد. به همین دلیل، ویتامینی ضروری در دوران بارداری محسوب می‌شود.

نقص‌های لولۀ عصبی، یکی از ناهنجاری‌های مادرزادی متداول در جنین است. نقص‌های لولۀ عصبی شامل رشد ناکافی ستون فقرات و رشد ناکافی جمجمه و مغز است. این نقص می‌تواند منجر به مشکلات شدید یا حتی مرگ جنین شود. به همین دلیل، مصرف مکمل فولیک اسید در کنار مواد غذایی غنی از فولات به تمام زنان توصیه می‌شود.

شکل‌گیری طبیعی لوله‌های عصبی در طول ماه اول بارداری صورت می‌گیرد و معمولاً این زمان قبل از آن است که بسیاری از زنان متوجۀ باردار بودن خود می‌شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود زنانی که برای باردار شدن تلاش می‌کنند یا در سن بارداری هستند، مصرف روزانۀ مکمل‌های فولیک اسید را آغاز کنند.

پزشکان شروع مصرف فولیک اسید را حداقل از سه ماه قبل از شروع بارداری لازم می‌دانند، ولی اگر شما فولیک اسید مصرف نکرده‌اید و اکنون متوجۀ بارداری خود شده‌اید، بهتر است مصرف آن را هرچه زودتر زیر نظر پزشک شروع کنید.2
 

در دوران بارداری چقدر باید اسید فولیک مصرف شود؟

پزشکان توصیه می کنند زنان باردار روزانه ۴۰۰ میکرو گرم فولیک اسید در طول روز مصرف کنند. اگر از مولتی ویتامین استفاده می کنید چک کنید حتما این مقدار را داشته باشد.

مقدار اسید فولیک توصیه شده در دوره های مختلف بارداری:

میزان اسید فولیک لازم هنگام اقدام به بارداری: ۴۰۰ میکروگرم در روز

میزان اسید فولیک لازم در سه ماهه اول بارداری: ۴۰۰ میکروگرم در روز

میزان اسید فولیک لازم از ماه چهارم تا ماه نهم: ۶۰۰ میکروگرم در روز

میزان اسید فولیک لازم در زمان شیر دهی: ۵۰۰ میکروگرم در روز.3
 

عوارض عدم مصرف فولیک اسید

کمبود فولیک اسید باعث بروز مشکلاتی در بدن فرد می‌گردد و احتمال ابتلا به سرطان‌های روده بزرگ و بیماری‌های کبدی یکی از عوارض آن می‌باشد. همچنین کمبود طولانی مدت آن باعث کم خونی، تورم و قرمزی زبان، مشکلات گوارشی همچون اسهال و مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب، مشکلات خواب، ضعف و بی حالی و ریزش موها می‌شود. از مشکلات جدی‌تری که ممکن است در اثر کمبود این ویتامین رخ دهد می‌توان به خطر سکته قلبی و سکته مغزی اشاره کرد.1
 

مصرف مکمل فولیک اسید

اکثر مولتی‌ویتامین‌های دوران بارداری شامل ۰/۴ تا ۰/۶ میلی‌گرم فولیک اسید است. این میزان برای زنان باردار با شرایط عادی کافی است. با این حال، با توجه به شرایط فیزیکی مادر، پزشک ممکن است مصرف میزان بیشتری فولیک اسید را توصیه کند و نیاز به مصرف قرص‌های فولیک اسید در کنار مولتی‌ویتامین بارداری وجود داشته باشد. زنان باردار در شرایط زیر نیاز به مصرف میزان بیشتری فولیک اسید در روز دارند:

سابقۀ داشتن جنینی با نقص‌های لولۀ عصبی در بارداری‌های قبلی

وجود سابقۀ خانوادگی نقص‌های لولۀ عصبی

ابتلای زنان باردار یا همسرانشان به دیابت

زنانی با رژیم غذایی گیاه‌ خواری

در صورت وجود هر یک از موارد فوق یا به تشخیص پزشک، ممکن است لازم باشد میزان فولیک اسید مصرفی شما به شکل روزانه افزایش پیدا کند. در هر صورت بهتر است فولیک اسید و سایر ویتامین‌ها و مکمل‌های بارداری را زیر نظر پزشک مصرف کنید.

در کنار مصرف مکمل‌های فولیک اسید، مراقبت‌های پزشکی دوران بارداری، ورزش و تحرک در دوران بارداری و رژیم غذایی سالم و سرشار از فولات می‌تواند به حفظ یک بارداری سالم به شما کمک ‌کند. مواد غذایی سرشار از فولات شامل سبزیجات و حبوباتی مانند کلم‌بروکلی، چغندر، نخود، عدس و غلات کامل است.2
 

تاثیر فولیک اسید بر جنسیت

برخی از افراد تصور می‌کنند که با خوردن این ویتامین می‌توانند جنسیت فرزند خود را تعیین کرده و پسردار شوند. عوامل زیادی بر جنسیت جنین تاثیر می‌گذارد. از این عوامل می‌توان به ژن پدر و مادر و حتی محیط رحم اشاره کرد. فولیک اسید تاثیر بسیار زیادی بر سلامت جنین می‌گذارد اما تحقیقات علمی نشان داده است که تاثیری بر جنسیت جنین ندارد.2
 

تداخلات دارویی فولیک اسید

برخی داروها با این ویتامین تداخل دارند و باعث بروز عوارض جانبی می‌شوند. در صورت مصرف داروهای زیر با پزشک خود مشورت کنید.

_ داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین و فنوباربیتال

_ پیریمتامین

 _ قرص‌های ضد بارداری.1
 

مواد غذایی که می توانند به شما در دریافت میزان کافی اسید فولیک کمک کنند عبارتند از

غلات صبحانه غنی شده ۱۰۰ % ، ۳/۴ فنجان: ۴۰۰ میکروگرم

کبد گوشت گاو، پخته شده، همراه با سیب زمینی، ۳ اونس: ۲۱۵ میکروگرم

عدس، دانه های بالغ، پخته شده، آب پز، ۱/۲ فنجان: ۱۷۹ میکروگرم

اسفناج، یخ زده، پخته شده، آب پز، ۱/۲ فنجان: ۱۱۵ میکروگرم

نودل تخم مرغ، غنی شده، پخته شده، ۱/۲ فنجان: ۱۱۰ میکروگرم

غلات صبحانه، غنی شده با ۲۵٪ ، ۳/۴ فنجان: ۱۰۰ میکروگرم

لوبیا سبز شمالی، آب پز، ۱/۲ فنجان: ۹۰ میکروگرم.3
 

عوارض مصرف بیش از حد فولیک اسید

این ویتامین فواید بسیار زیادی دارد و مصرف به اندازه آن به اکثر افراد توصیه می‌شود. اما مصرف زیاد آن نتیجه عکس خواهد داشت و مشکلاتی برای فرد ایجاد می‌کند. از عوارض مصرف زیاد آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

_ افزایش رشد تومورهای سرطانی و پیش سرطانی

_ مشکلات خواب

_ مشکلات پوستی همچون جوش

_ مشکلات معده مانند گرفتگی شکم، گاز معده، اسهال و تهوع

_ مشکلات رفتاری همچون هیجان، بی قراری و تحریک پذیری

_ تشنج و خطر حمله قلبی.1
 

مصرف فولیک اسید در چه افرادی ضروری است؟

زنانی که باردار هستند و یا قصد بارداری دارند.

زنانی که فرزند مبتلا به اسپینابیفیدا (نقص در تشکیل ستون فقرات به این صورت که ممکن است بافت‌های عصبی از بدن بیرون زده باشند) دارند و می‌خواهند برای بارداری مجدد اقدام کنند.

زنانی که خودشان یا یکی از اعضای خانواده آن‌ها به اسپینابیفیدا مبتلا هستند و قصد بارداری دارند.

افراد مبتلا به بیماری‌های مزمنی همچون آسم، صرع، دیابت، التهاب روده، لوپوس، آرتریت و پسوریاز

افراد مبتلا به کم خونی، سلیاک و بیماری‌های کبدی

افراد نیازمند به دیالیز.3

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.madarsho.com
3.www.beytoote.com